Đường thẳng và đoạn thẳng là các khái niệm quan trọng trong hình học lớp 6. Đường thẳng là gì? Đoạn thẳng là gì? Bài viết dưới đây, VOH Giáo dục chia sẻ đến các em học sinh lý thuyết liên quan đến đường thẳng, đoạn thẳng giúp các em hiểu về đường thẳng, đoạn thẳng và mối quan hệ giữa chúng. Xác định vị trí và tương tác giữa các điểm trong không gian áp dụng giải bài tập nhanh chóng, chính xác.
1. Nhận biết điểm – đường thẳng – đoạn thẳng
1.1. Điểm
Dấu chấm nhỏ trên trang giấy là hình ảnh của điểm. Với những điểm, ta xây dựng các hình. Bất cứ hình nào cũng là một tập hợp các điểm. Một điểm cũng là một hình.
Người ta dùng các chữ in hoa A, B, C… để đặt tên cho điểm. Khi nói hai điểm mà không nói gì thêm, ta hiểu đó là hai điểm phân biệt.
» Xem thêm: Điểm là gì? Kiến thức về điểm trong hình học
1.2. Đường thẳng
Hình ảnh đường thẳng xuất hiện rất nhiều trong môi trường sống xung quanh chúng ta: sợi chi căng thẳng, mếp bảng, mép bàn, cây thước đo,…
Đường thẳng không bị giới hạn về hai phía. Các chữ cái thương a, b, …, m, p dùng để đặt tên cho các đường thẳng.
1.3. Đoạn thẳng
Đoạn thẳng MN là hình gồm điểm M, điểm N và tất cả các điểm nằm giữa M và N, hai điểm M, N là hai mút (hoặc hai đầu) của đoạn thẳng. Đoạn thẳng MN còn gọi là đoạn thẳng MN.
2. Mối quan hệ giữa điểm và đường thẳng
2.1. Điểm thuộc đường thẳng và điểm không thuộc đường thẳng
2.2. Ba điểm thẳng hàng
Khi ba điểm A, C, D cùng thuộc một đường thẳng, ta nói chúng thẳng hàng. Trong ba điểm thẳng hàng, có một điểm và chỉ có một điểm nằm giữa hai điểm còn lại.
Với ba điểm thẳng hàng A, C, D như hình ta có:
- Hai điểm C và D nằm cùng phía đối với điểm A
- Hai điểm A và C nằm cùng phía đối với điểm B
- Hai điểm A và B nằm khác phía đối với điểm C
- Điểm C nằm giữa hai điểm A và B
Khi ba điểm A,B,C không cùng thuộc bất kì đường thẳng nào, ta nói chúng không thẳng hàng.
3. Mối quan hệ giữa điểm và đoạn thẳng
3.1. Điểm nằm giữa hai điểm
Nếu điểm M nằm giữa hai điểm A và B thì AM + MB = AB. Ngược lại, nếu AM + MB = AB thì điểm M nằm giữa hai điểm A và B.
» Xem thêm: Khi nào thì AM + MB = AB và bài tập ứng dụng
3.2. Trung điểm của đoạn thẳng
Trung điểm M của đoạn thẳng AB là điểm nằm giữa A, B và cách đều A, B (MA = MB).
Trung điểm của đoạn thẳng AB còn được gọi là điểm chính giữa của đoạn thẳng AB.
» Xem thêm: Định nghĩa đường thẳng đi qua 2 điểm và bài tập ứng dụng
4. Điều kiện để hai đường thẳng song song, trùng nhau, cắt nhau
4.1. Hai đường thẳng trùng nhau
Từ hình ta thấy, AB và AC trùng nhau. Hai đường thẳng trùng nhau là hai đường thẳng có vô số điểm chung.
Khi AB và AC trùng nhau, ta kí hiệu như sau: AB AC
4.2. Hai đường thẳng song song
Hai đường thẳng xy và zt, không có điểm chung nào (dù có kéo dài mãi về hai phía), ta nói chúng song song với nhau.
Khi xy và zt song song với nhau, ta kí hiệu như sau: xy // zt
4.3. Hai đường thẳng cắt nhau
Hai đường thẳng AB và AC chỉ có một điểm chung A. Ta nói chúng cắt nhau và A là giao điểm của hai đường thẳng đó.
Khi AB và AC cắt nhau tại A, ta kí hiệu như sau: AB AC = A
» Xem thêm: Hai đường thẳng cắt nhau khi nào? Khái niệm & cách vẽ
Trên đây là những thông tin chi tiết nhất về đường thẳng, đoạn thẳng và mối quan hệ giữa chúng. Hy vọng với chia sẻ từ VOH Giáo dục sẽ giúp các em học sinh có thêm kiến thức về đường thẳng, đoạn thẳng và giải bài tập tốt hơn. Chúc các em học tốt!