Bạn đã bao giờ nghe đến cái tên “bình bát” chưa? Loại quả dân dã, quen thuộc với người miền Nam này có thể còn khá xa lạ với nhiều người. Vậy bình bát là trái gì? Công dụng của nó đối với sức khỏe như thế nào? Hãy cùng chúng tôi khám phá nhé!
Bình Bát – Loại Quả Gần Gũi Mang Tên Gọi Thân Thương
Bình bát – Loại quả dân dã quen thuộc.
Bình bát với tên khoa học là Annona reticulata L, thường xuất hiện phổ biến ở khu vực Nam Bộ. Có hai loại bình bát chính là bình bát dây và bình bát thân gỗ.
Bình Bát Dây – Loại Quả Nhỏ Xinh Mang Hương Thơm Nhẹ Nhàng
Bình bát dây – Loại quả mọc hoang dại, sai trĩu quả.
Bình bát dây còn được gọi với nhiều tên gọi khác như mảnh bát, bát bát, dây miểng bát. Loài cây thân thảo này thường mọc leo và được trồng phổ biến trên toàn thế giới.
Dây bình bát mảnh, nhẵn, dài khoảng 5-8m. Lá cây hình tim, cuống dài với mép lá răng cưa. Hoa bình bát dây mọc ở nách lá, có thể mọc đơn hoặc mọc liền kề nhau.
Quả bình bát dây có hình bầu dục, kích thước nhỏ hơn so với bình bát thân gỗ. Khi non quả có màu xanh, khi chín chuyển dần sang màu đỏ hồng đẹp mắt. Thịt quả dày, chứa nhiều hạt, có vị ngọt thanh, hương thơm nhẹ nhàng.
Bình Bát Thân Gỗ – Loại Cây Quen Thuộc Với Trái Tim Xanh Biếc
Bình bát thân gỗ – Loại cây quen thuộc ở nhiều quốc gia.
Bình bát thân gỗ hay còn gọi là Na xiêm, là một loại cây thân gỗ thuộc họ Na. Cây cao khoảng 2-10m, tán rộng, có nhiều cành nhỏ. Lá cây nhọn ở đầu, gốc bo tròn, mặt trên nhẵn bóng, mặt dưới phủ một lớp lông mịn.
Loại cây này có nguồn gốc từ châu Mỹ và các đảo lân cận. Ngày nay, bình bát thân gỗ được trồng phổ biến ở nhiều nơi trên thế giới như Ấn Độ, châu Phi, châu Úc,… Tại Việt Nam, loại cây này mọc hoang và được trồng ở các tỉnh ven biển từ Bắc vào Nam.
Hoa bình bát thân gỗ nhỏ, màu vàng, mọc xen kẽ lá. Quả bình bát có hình dạng tựa như trái tim, phát triển từ hoa vào khoảng tháng 7 – 8 hàng năm.
Quả bình bát thân gỗ có vỏ dày hơn bình bát dây, có màu xanh khi non và chuyển sang màu vàng khi chín. Thịt quả màu trắng hoặc trắng ngà, có vị chua ngọt, thơm dịu đặc trưng.
Thành Phần Dinh Dưỡng Của Quả Bình Bát
Theo chuyên gia dinh dưỡng Minh Anh (Viện Dinh Dưỡng Quốc Gia): “Quả bình bát rất giàu vitamin C và chất xơ, đồng thời cũng là nguồn cung cấp kali và magie dồi dào. Những dưỡng chất này rất tốt cho sức khỏe tim mạch, hệ tiêu hóa và tăng cường sức đề kháng.”
Ngoài ra, trong quả bình bát còn chứa:
- Hợp chất chống oxy hóa: Giúp bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây hại từ môi trường.
- Vitamin B6: Cần thiết cho hoạt động của não bộ và hệ thần kinh.
- Sắt: Quan trọng cho quá trình sản xuất hồng cầu.
Lợi Ích Sức Khỏe Từ Quả Bình Bát
Không chỉ thơm ngon, bình bát còn mang đến nhiều lợi ích tuyệt vời cho sức khỏe:
1. Kiểm Soát Huyết Áp, Giảm Mệt Mỏi
Bình bát – “Người bạn” của người cao huyết áp.
Chiết xuất từ quả bình bát dây có tác dụng ngăn ngừa nhiễm độc gan ở bệnh nhân cao huyết áp đang điều trị bằng thuốc ức chế men chuyển.
Bên cạnh đó, hàm lượng sắt dồi dào trong quả bình bát giúp cải thiện tình trạng mệt mỏi, cho bạn tinh thần sảng khoái, cơ thể khỏe mạnh.
2. Bảo Vệ Hệ Thần Kinh, Tăng Cường Trao Đổi Chất
Bình bát – “Thần dược” cho hệ thần kinh khỏe mạnh.
Quả bình bát chứa nhiều vitamin nhóm B, chất chống oxy hóa, giúp duy trì chức năng của não bộ và bảo vệ hệ thần kinh.
Bình bát cũng giàu thiamine – chất cần thiết cho cơ thể sản xuất năng lượng, hỗ trợ quá trình sản xuất hồng cầu và chuyển hóa chất.
3. Tốt Cho Hệ Tiêu Hóa, Ngăn Ngừa Sỏi Thận
Bình bát – “Liều thuốc” tự nhiên cho hệ tiêu hóa.
Chất xơ trong quả bình bát giúp cải thiện sức khỏe hệ tiêu hóa, tăng khả năng hấp thu dinh dưỡng và thúc đẩy nhu động ruột. Từ đó, giúp ngăn ngừa các vấn đề như táo bón, trĩ, viêm loét dạ dày,…
Bình bát cung cấp canxi cho cơ thể, cải thiện đáng kể nguy cơ mắc bệnh sỏi thận.
4. Kiểm Soát Đường Huyết, Tốt Cho Tim Mạch Và Xương
Bình bát – Loại quả lý tưởng cho người tiểu đường.
Bổ sung bình bát vào thực đơn hàng ngày giúp giảm lượng đường trong máu hiệu quả.
Axit béo và chất xơ trong quả bình bát thân gỗ có tác dụng giảm cholesterol xấu, cải thiện sức khỏe tim mạch.
Phốt pho và canxi dồi dào trong bình bát giúp xương chắc khỏe, phòng ngừa các bệnh về xương khớp.
5. Các Công Dụng Khác
Bình bát – Loại quả mang đến nhiều công dụng tuyệt vời.
Ngoài ra, bình bát còn có thể:
- Cải thiện tình trạng viêm lợi.
- Hỗ trợ điều trị ghẻ lở.
- Dùng làm dầu gội đầu.
Bài Thuốc Dân Gian Từ Quả Bình Bát
Trong dân gian, bình bát được sử dụng như một vị thuốc chữa bệnh hiệu quả:
- Chữa bướu cổ: Nướng quả bình bát tươi rồi lăn nhẹ nhàng lên vùng bướu cổ. Thực hiện 3 lần/ngày, mỗi lần 30 phút, liên tục cho đến khi bướu tan.
- Chữa tiêu chảy, kiết lỵ, giun sán: Dùng quả bình bát xanh, phơi khô, cắt lát, sắc uống mỗi ngày.
- Điều trị tiểu đường: Dùng quả bình bát xanh, thái mỏng, phơi khô, đun nước uống hàng ngày.
- Chữa đau nhức xương khớp: Hơ nóng quả bình bát, chườm vào vùng bị đau nhức.
- Điều trị bệnh lao phổi: Dùng thân và vỏ cây bình bát thân gỗ, phơi khô, sắc uống mỗi ngày.
- Điều trị mề đay mẩn ngứa: Dùng cành bình bát thân gỗ tươi, đốt tạo khói, hơ vùng da bị mẩn ngứa.
Cách Chế Biến Các Món Ăn Ngon Từ Quả Bình Bát
Bình bát không chỉ là vị thuốc quý mà còn là nguyên liệu cho nhiều món ăn thơm ngon, hấp dẫn.
- Bình bát hầm: Bình bát chín hầm cùng cà chua, hành tây và các loại rau củ khác sẽ là món canh thanh mát, bổ dưỡng cho cả nhà.
- Canh bình bát: Kết hợp bình bát dây với thịt bằm, tôm hoặc huyết heo tạo nên món canh thơm ngon, bổ dưỡng.
- Bình bát dầm: Bình bát chín dầm cùng đường, sữa đặc và đá sẽ là món ăn vặt thơm ngon, giải nhiệt ngày hè.
- Muối chua bình bát: Bình bát dây non muối chua sẽ mang đến hương vị chua chua, ngọt ngọt, giòn giòn, lạ miệng.
Lưu Ý Khi Sử Dụng Quả Bình Bát
Mặc dù có nhiều công dụng tuyệt vời, nhưng bạn cần lưu ý khi sử dụng quả bình bát:
- Tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng bình bát để chữa bệnh.
- Không nên lạm dụng bình bát, chỉ nên ăn với lượng vừa phải.
- Tránh để nhựa cây tiếp xúc trực tiếp với da và mắt.
- Không dùng bình bát cho người tỳ vị hư yếu.
- Không kết hợp bình bát với thanh long.
Hy vọng bài viết đã giúp bạn hiểu rõ hơn về quả bình bát cũng như những lợi ích tuyệt vời của loại quả dân dã này.
Để khám phá thêm nhiều thông tin bổ ích về các loại trái cây khác, mời bạn xem thêm bài viết: [Điểm Mặt 12 Đặc Sản Bắc Ninh Nổi Tiếng Bật Nhất Không Thể Bỏ Lỡ](link bài viết liên quan)
