Mỗi độ tháng 7 về, lòng người con xa xứ lại bồi hồi hướng về gia đình, nhớ về cội nguồn, nơi chôn rau cắt rốn. Lễ Vu Lan – ngày lễ báo hiếu đã trở thành nét đẹp văn hóa, là dịp để mỗi người con bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến cha mẹ, ông bà, tổ tiên.
Vậy bạn có biết lễ Vu Lan là gì, nguồn gốc và ý nghĩa của ngày lễ này như thế nào không? Hãy cùng tìm hiểu nhé!
Lễ Vu Lan Là Gì?
Lễ Vu Lan bắt nguồn từ Phật giáo Đại thừa Bắc tông, gắn liền với sự tích Bồ Tát Mục Kiền Liên cứu mẹ khỏi kiếp ngạ quỷ. Ngày nay, Lễ Vu Lan không chỉ là ngày lễ quan trọng của Phật giáo mà còn trở thành ngày lễ báo hiếu của người dân Việt Nam.
Nguồn gốc, ý nghĩa ngày lễ Vu Lan
Ngày lễ Vu Lan mang nhiều ý nghĩa nhân văn sâu sắc
Từ “Vu Lan” bắt nguồn từ tiếng Phạn “Ullambana”, có nghĩa là “giải thoát khỏi sự đau khổ”. Ngày lễ Vu Lan nhắc nhở chúng ta về chữ Hiếu, về lòng biết ơn đối với cha mẹ, tổ tiên.
Ngày Lễ Vu Lan Vào Ngày Nào?
Lễ Vu Lan diễn ra vào ngày Rằm tháng 7 âm lịch hàng năm, trùng với ngày Xá tội vong nhân. Theo dương lịch, Lễ Vu Lan thường rơi vào khoảng giữa tháng 8 đến đầu tháng 9.
Cụ thể, Lễ Vu Lan các năm như sau:
- Lễ Vu Lan 2023: Thứ 4, ngày 30/08 dương lịch
- Lễ Vu Lan 2024: Chủ Nhật, ngày 18/08 dương lịch
- Lễ Vu Lan 2025: Thứ 7, ngày 06/09 dương lịch
Nguồn Gốc và Ý Nghĩa Ngày Lễ Vu Lan Báo Hiếu
Câu Chuyện Bồ Tát Mục Kiền Liên Cứu Mẹ
Sự tích Bồ Tát Mục Kiền Liên cứu mẹ chính là nguồn gốc của ngày lễ Vu Lan. Tương truyền rằng, sau khi tu thành chính quả, Mục Kiền Liên dùng thiên nhãn để tìm mẹ. Ngài đau xót khi thấy mẹ bị đày xuống địa ngục, chịu cảnh đói khát vì những lỗi lầm lúc sinh thời.
Ý nghĩa của ngày lễ Vu Lan
Hình ảnh minh họa sự tích Bồ Tát Mục Kiền Liên cứu mẹ
Mục Kiền Liên dâng cơm cho mẹ nhưng thức ăn đều hóa thành lửa. Ngài cầu xin Đức Phật chỉ đường cứu mẹ. Đức Phật dạy rằng, muốn cứu mẹ, Mục Kiền Liên phải nhờ vào sức mạnh của chư tăng mười phương, sắm sửa lễ vật dâng cúng vào ngày Rằm tháng 7.
Chính từ đó, ngày lễ Vu Lan ra đời, trở thành ngày để con cháu báo hiếu cha mẹ, tổ tiên, cầu mong cho những người đã khuất được siêu thoát.
Ý Nghĩa Ngày Lễ Vu Lan
Lễ Vu Lan là dịp để:
- Báo đáp công ơn sinh thành, dưỡng dục của cha mẹ: Như câu nói “Công cha như núi Thái Sơn, Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra”, cha mẹ đã hy sinh cả cuộc đời để chăm sóc, dạy dỗ con cái. Lễ Vu Lan là ngày để mỗi người con bày tỏ lòng biết ơn, kính trọng đối với đấng sinh thành.
- Thể hiện truyền thống “Uống nước nhớ nguồn”: Ngày lễ Vu Lan nhắc nhở mỗi người về cội nguồn, về sự biết ơn đối với ông bà, tổ tiên, những người đã khuất.
- Gửi gắm tấm lòng thành kính đến người đã khuất: Vào ngày này, con cháu thành tâm cầu nguyện, mong muốn người đã khuất được siêu thoát, an lạc nơi cõi vĩnh hằng.
Vì Sao Phải Cài Hoa Hồng Lên Áo Trong Ngày Lễ Vu Lan?
Nghi thức cài hoa hồng lên áo trong ngày lễ Vu Lan bắt nguồn từ câu chuyện của Thiền Sư Thích Nhất Hạnh. Khi đến thăm một nhà sách ở Nhật Bản, Thiền sư được cài lên áo một bông hoa trắng, biểu thị cho những người đã mất mẹ. Cảm động trước ý nghĩa của việc làm này, Thiền sư đã viết tác phẩm “Bông hồng cài áo”, khởi nguồn cho nghi thức cài hoa hồng vào ngày lễ Vu Lan.
Vì sao phải cài hoa hồng lên áo trong ngày lễ Vu Lan?
Hoa hồng – Biểu tượng của tình yêu và lòng biết ơn
Trong ngày lễ Vu Lan:
- Cài hoa hồng đỏ: Bạn là người may mắn khi còn cả cha và mẹ.
- Cài hoa hồng hồng: Dành cho những ai cha hoặc mẹ đã khuất.
- Cài hoa hồng trắng: Dành cho những người không may mắn khi cả cha và mẹ đều đã qua đời.
Cúng Lễ Vu Lan Như Thế Nào?
Mâm Cúng Lễ Vu Lan Báo Hiếu
Mâm cúng lễ Vu Lan không cần quá cầu kỳ, quan trọng nhất là tấm lòng thành kính của con cháu. Mâm cúng thường bao gồm:
Mâm cúng lễ Vu Lan
Mâm cúng ngày lễ Vu Lan thể hiện lòng thành kính của con cháu
- Mâm cúng Phật: Cơm chay, mâm ngũ quả, hương, hoa, đèn, nến.
- Mâm cúng thần linh: Gà luộc, xôi, bánh chưng, rượu, trái cây, hoa tươi, trà.
- Mâm cúng gia tiên: Mâm cơm mặn hoặc chay (tùy theo thói quen ăn uống của người đã khuất), tiền vàng, quần áo, vật dụng,…
- Mâm cúng chúng sinh: Cháo trắng, muối gạo, hoa quả, bánh kẹo, nước, nhang, nến,…
Lời Chúc Cha Mẹ Nhân Ngày Lễ Vu Lan Ý Nghĩa
Bên cạnh mâm cúng, bạn có thể gửi đến cha mẹ những lời chúc ý nghĩa, thể hiện lòng biết ơn và tình yêu thương của mình:
Lời chúc cha mẹ nhân ngày lễ Vu Lan ý nghĩa
Lời chúc ý nghĩa gửi đến cha mẹ nhân ngày lễ Vu Lan
- Con chúc cha mẹ luôn mạnh khỏe, bình an.
- Cảm ơn cha mẹ đã vất vả nuôi con khôn lớn.
- Con yêu cha mẹ nhiều lắm!
Ngoài ra, bạn có thể dành tặng cha mẹ những món quà ý nghĩa như:
- Sản phẩm bổ sung dinh dưỡng: Sữa, yến sào,…
- Thiết bị hỗ trợ sức khỏe: Máy đo huyết áp, máy mát-xa,…
- Quần áo mới.
- Một bữa ăn ngon do chính tay bạn nấu.
Kết Lại
Lễ Vu Lan là dịp để mỗi người con thể hiện lòng biết ơn, hiếu thảo với cha mẹ, ông bà, tổ tiên. Hãy dành thời gian quan tâm, chăm sóc cha mẹ khi còn có thể, đừng để đến khi “mất bò mới lo làm chuồng” bạn nhé.
Để tìm hiểu thêm về những ngày lễ Tết truyền thống của người Việt, bạn có thể tham khảo bài viết về 17 ngày lễ Âm lịch quan trọng trong năm.
